Czy warto inwestować w fundusze inwestycyjne?
Fundusze inwestycyjne nie cieszą się takim powodzeniem jak inne sposoby na zarobek dzięki ulokowaniu gotówki w instytucji finansowej. Zwłaszcza te tak chętnie reklamowane w telewizji czy Internecie, jak lokaty bądź rachunki oszczędnościowe. Zainwestowanie w fundusz inwestycyjny jest idealnym rozwiązaniem dla osób niemających dużej ilości gotówki. W takiej sytuacji procent w banku nie pozwalałby na większy zarobek.
Fundusz inwestycyjny jest rodzajem grupowego lokowania gotówki. Inwestorami mogą być osoby fizyczne, ale także przedsiębiorstwa czy gminy. Środki zebrane na funduszach są inwestowane w aktywa finansowe (między innymi akcje, obligacje bądź nieruchomości). Osoba, która powierza swoje pieniądze, kierując się własną strategią, dokonuje wyboru odpowiedniego wyspecjalizowanego funduszu. Przyjęcie adekwatnej taktyki powoduje przeznaczenie środków na te aktywa, które leżą w polu zainteresowań inwestora.
Podział funduszy inwestycyjnych
Fundusze można podzielić ze względu na wiele czynników, tj. ze względu na kryterium prawne i ekonomiczne, zasięg geograficzny inwestycji, gwarancję ochrony kapitału.
Ze względu na kryterium prawne można się spotkać z dwoma głównymi rodzajami. Fundusze inwestycyjne otwarte (FIO) należą do najpopularniejszego typu funduszy inwestycyjnych. Ich główną cechą jest to, że stale zmienia się liczba uczestników i jednostek uczestnictwa. W przypadku, gdy pada żądanie uczestnika, muszą zostać odkupione. Wyceniane są codziennie, a także może zainwestować w nie nieograniczona liczba osób. Z kolei fundusze inwestycyjne zamknięte (FIZ) są przeciwieństwem FIO – dostęp inwestorów jest ograniczony, tak samo zresztą jak możliwość odkupienia ich od uczestnika. Wartość FIZ jest stosunkowo stała i ulega zmianie w przypadku, gdy zostają wyemitowane nowe jednostki.
W przypadku kryterium ekonomicznego wyróżniamy trzy rodzaje funduszy: bezpieczne, mieszane (inaczej hybrydowe) oraz agresywne. Podział wedle tej reguły jest dokonywany ze względu na prowadzoną politykę inwestycyjną. Fundusze bezpieczne gwarantują z góry ustalone oprocentowanie i z reguły nie reagują na zmiany rynkowe. Są najbezpieczniejsze ze wszystkich oferowanych funduszy. Ten rodzaj jest dobry dla osób, których zainteresowało długotrwałe oszczędzenie, ponieważ stopa zwrotu jest niewiele wyższa niż ta, którą oferuje się w przypadku lokat bankowych. Inwestują w bony, obligacje skarbu państwa, komunalne i przedsiębiorstw.
Z kolei fundusze mieszane zachodzą, gdy część środków zostaje zainwestowana w papiery wartościowe, a pozostała w tzw. papiery dłużne, do których zaliczamy np. obligacje. Fundusze agresywne posiadają największe ryzyko, a także są bardzo podatne na wpływ sytuacji rynkowej. Mogą jednak przynieść inwestorowi ponadprzeciętny zysk, ale w przypadku panowania trendu spadkowego na giełdzie mogą znacząco obniżyć swoją wartość. Ten rodzaj funduszu jest polecany dla osób, które decydują się na inwestycję długoterminową, trwającą nawet kilka lat, ze względu na zmniejszenie zagrożenia w dłuższym horyzoncie czasowym.
Ze względu na zasięg geograficzny wyróżnia się fundusze rynku krajowego oraz działające na rynkach zagranicznych. Większość zarejestrowanych w Polsce funduszy należy do tej pierwszej grupy. Wpłaty zazwyczaj przyjmowane są w walucie krajowej, tak samo w złotych wycenia się tytuły uczestnictwa. Dzięki temu inwestorzy nie są narażeni na ryzyko związane z kursem waluty. Z kolei w przypadku podmiotów działających poza granicami macierzystego kraju mamy do czynienia z funduszami, które inwestują na rynkach zagranicznych. W tym przypadku są tzw. fundusze globalne działające na rynku lokalnym i zagranicznym oraz międzynarodowe, które ograniczają swoją działalność do rynków zagranicznych.
Wyróżniamy dwa rodzaje funduszy ze względu na ochronę kapitału. Są to te, które nie posiadają ochrony kapitału, a także z zabezpieczeniem. Fundusze bez gwarancji nie świadczą zwrotu pewnej deklarowanej kwoty, ale oferują wyższy dochód niż fundusze ochroną kapitału w przypadku dobrej koniunktury. Dodatkowo zabezpieczenie może być pełne bądź częściowe. W przypadku pełnej gwarancji inwestor posiada zapewnienie zwrotu co najmniej całości, którą ulokował, gdy rozpoczynał inwestycję, ale ze względu na inflację realna wartość wpłaconej kwoty może być niższa. Natomiast fundusze posiadające częściową ochronę kapitału oferują wypłatę niższą niż 100 procent (np. 90%), jednakże umożliwiają większy udział w potencjalnych zyskach.
Gdy zdecydujesz się na inwestycję…
Funduszami inwestycyjnymi zarządzają towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Mają obowiązek co jakiś czas wyceniać posiadane aktywa, za sprawą czego inwestor dostaje możliwość bieżącej analizy pracy danego towarzystwa. Dzięki temu, w przypadku negatywnej oceny, może odstąpić od umowy i skorzystać z usług innego towarzystwa inwestycyjnego, które może ostatecznie osiągnąć lepsze rezultaty.
W przypadku podjęcia decyzji o dokonaniu inwestycji warto porównać różne oferty, a także rozpatrzeć wszelkie za i przeciw. W niektórych sytuacjach korzystne może okazać się skorzystanie z pomocy profesjonalistów.
Dodatkowo istotne jest zwrócenie uwagi na działanie funduszy zagranicznych. Wiele z nich, także tych krajowych, oferuje swoje usługi poprzez skorzystanie z usług pośredników (między innymi w bankach). Standardy funduszy zagranicznych w niektórych przypadkach mogą różnić się od norm, które zostały przyjęte w danym kraju. Warto zainteresować się chociażby wysokością opłat, sposobem, w jaki je pobierają, czy formą prawną.